1 kwietnia na stacjach zatankujemy "gaz letni". Czym jest letnie LPG i czy różni się ono od mieszanki zimowej? Co warto o tych dwóch rodzajach mieszanek wiedzieć? Dlaczego zimą skład autogazu musi być odmienny od wersji letniej? Zapraszamy do wpisu.
Gaz LPG jest ciekłą mieszaniną propanu (C3H8) i butanu (C4H10) oraz śladowych ilości innych związków chemicznych. Te dwa główne składniki autogazu mogą występować w różnych proporcjach. Wymagania jakościowe dla skroplonego gazu stosowanego jako paliwo silnikowe, określa norma PN-EN 589, tzw. norma autogazowa. To właśnie w niej znajdziemy rozróżnienie LPG na okres letni i zimowy.
Jak wygląda parowanie LPG i dlaczego jest ważne?
Zatankowane ciekłe paliwo LPG musi 'wydostać się' ze zbiornika, do dalszych części instalacji. Jest to możliwe dzięki nadciśnieniu, które wytwarza się pod wpływem temperatury otoczenia. W zbiorniku następuje częściowe odparowanie płynnego paliwa. Wtedy, tuż nad powierzchnią autogazu powstaje poduszka powietrzna, która wywiera nacisk na ciecz i "przepycha" ciepłe paliwo do układu. Tak więc prężność - podciśnienie to warunek konieczny do jazdy na autogazie, a różne mieszanki LPG te ciśnienie zagwarantują.
Kluczowa jest prężność par
Należy przypomnieć, że parowanie butanu ustaje w temperaturze około -0,5°C. Gaz ten nie zamarza, lecz po prostu przestaje wrzeć. A gdy gaz nie paruje - instalacja gazowa nie działa. Gdybyśmy zatankowali do zbiornika LPG czysty butan, to przy temperaturze -5°C, gaz byłby płynny... A zimowe temperatury spadają nawet do -30°C - co w tym przypadku? I tu właśnie wkracza propan, który przestaje parować dopiero przy -43 °C. Dlatego zimowy gaz zawiera około 60% propanu, a butanu 40% - w ten sposób zwiększamy prężność (lotność) par gazu.
W przypadku gazu letniego, proporcje są wręcz odwrotne - zawartość propanu wynosi około 40%, a butanu 60%. W okresie letnim zbyt wysoka prężność, mogłaby powodować odparowanie gazu za wcześnie - już w przewodach instalacji, co skutkowałoby nieprawidłowościami w działaniu silnika. Dlatego też, gdybyśmy latem/jesienią zatankowali gaz do pełna i zaczekalibyśmy do zimy, potem przy -15°C jazda na gazie nie byłaby możliwa. Z kolei na gazie zimowym można jeździć latem.
Podsumowując, skład mieszanki LPG jest podyktowany warunkami pogodowymi. Proporcje propanu i butanu są dobierane do panującej temperatury oraz związanej z nią prężności par. Właśnie ten parametr odpowiada za przemieszczanie się (parowanie) LPG ze zbiornika do dalszej części instalacji gazowej. Jak to wygląda?
Fot. 1 - W Polsce okres tankowania letniego LPG trwa od 1 kwietnia do 30 listopada, a okres zimowego LPG od 1 grudnia do 31 marca.
Zamiana na stacjach
Zmiana gazu LPG z zimowego na letni - następująca 1 kwietnia - nie odbywa się z dnia na dzień. Nie ma nawet takiej potrzeby, ponieważ gaz zimowy ma lepsze parametry (w zakresie prężności), niż te wymagane w okresie letnim. Inaczej jest przy przechodzeniu na gaz zimowy, następujące 1 grudnia. Tego dnia paliwo musi mieć już parametry wymagane zimą, zatem pierwsze dostawy zimowego autogazu odbywają się przed 1 grudnia - przypomina serwis gazeo.pl. Podsumowując, okres letni trwa od 1 kwietnia do 30 listopada, natomiast okres zimowy od 1 grudnia do 31 marca.
Dlaczego gaz zimowy jest droższy?
Już wiesz, który składnik dominuje w gazie zimowym - propan. Jest on generalnie droższy niż butan, który dominuje w gazie letnim. Stąd wyższa cena zimowego LPG (mówiąc skrótowo). Co więcej mieszanka gazu letniego jest bardziej wydajna (około 6% bardziej kaloryczna), niż gazu zimowego. Dlatego na gazie letnim zużycie paliwa powinno być niższe.
LPG zależne od klimatu
Co ciekawe, w różnych krajach stosowane są inne mieszanki LPG. I tak w krajach południowych o ciepłym klimacie, zwiększa się zawartość butanu (by zmniejszyć prężność par). Analogicznie w krajach z klimatem zimnym w składzie autogazu przeważa propan.
Zainteresowany tematem LPG? Sprawdź nasze pozostałe wpisy:
O czymś zapomnieliśmy? Jeśli masz jakiekolwiek pytania/wątpliwości/zagadnienia dotyczące szeroko rozumianego tematu LPG - napisz do nas! Z chęcią pomożemy, rozwiejemy wątpliwości, a może i opublikujemy nowy wpis na blogu ;-)!
Ta
strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony
oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. This site uses cookies to provide services at the highest level.
Further use of the site means that you agree to use them.ZamknijPolityka Prywatności